 |
|
Giám đốc điều hành công ty dầu khí Exxon Mobil Rex Tillerson. Ảnh: AP |
Nhiều phần những người mà nhà tài phiệt New York bổ nhiệm tham gia các ghế bộ trưởng đều là doanh gia triệu phú, tỷ phú hoặc tướng về hưu. Xét theo xu hướng trên, quyết định cất nhắc Rex Tillerson cho chức phận ngoại trưởng không quá gây bất ngờ khi ông được bình chọn là ứng cử viên "ngựa ô", có phổ biến kĩ năng vượt lên những ứng viên là các nhà chính trị chuyên nghiệp, gồm cựu thống đốc bang Massachusetts Mitt Romney hay Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker.
Theo Washington Post, Tillerson không có thương hiệu làm cho việc tại các tập đoàn chính quyền và đây là lần đầu tiên trong lịch sử đương đại Mỹ có một ứng cử viên như vậy được bổ nhiệm chức ngoại trưởng.
Việc bổ nhiệm một chỉ huy ở khu vực cá nhân làm ngoại trưởng từng diễn ra trong dĩ vãng. Theo Wall Street Journal, George Shultz, chủ tịch công ty xây dựng Bechtel, đã giữ cương vị ngoại trưởng Mỹ dưới thời tổng thống Ronald Reagan. Tuy nhiên, ít ra, trước đây, Shultz cũng kinh qua các vị trí như bộ trưởng công tích và bộ trưởng vốn đầu tư.
Tillerson, 64 tuổi, gia nhập Exxon Mobil vào năm 1975 sau khi nhận bằng người tốt nghiệp đại học ngành khoa học xây dựng dân dụng ở Đại học Texas. Ông cố gắng khiến việc và dần thăng tiến qua phổ quát chức vụ, khởi đầu với vị trí kỹ sư sản xuất và sau cuối biến thành chủ toạ kiêm giám đốc điều hành Exxon Mobil vào năm 2006.
Trải qua phổ thông thập kỷ gắn bó với Exxon Mobil, công việc của Tillerson đưa ông đi khắp thế giới. Yếu tố này câu kết với kinh nghiệm ở vai trò tổng giám đốc rõ ràng đã tạo cho ông một nền móng kiến thức khăng khăng trong ngành nghề ngoại giao quốc tế.
Viết trên Twitter, Suzanne Maloney, cựu viên chức Exxon Mobil, người đang làm việc tại Viện Brookings bênh vực Tillerson: "Giới dầu khí đều nhân thức rõ yếu tố này: bất cứ bạn nào quản lý các công trình trị giá phổ biến tỷ USD kéo dài phổ thông thập kỷ cần có thông hiểu sâu sắc về bối cảnh chính trị... Tillerson đã vươn lên vị trí đứng đầu một công ti được đánh giá cao về trình độ khoa học tuyệt vời, các chỉ số vốn đầu tư vững mạnh, với thái độ khiến cho việc siêng năng và liêm chính".
Tillerson kiếm được huân chương hữu nghị Liên bang Nga từ Tổng thống Nga Vladimir Putin tham gia năm 2013. Ông từng đảm đang vai trò đảm nhận các mỏ dầu do công ti con Exxon Neftegas của Exxon Mobil khai thác ở Nga và biển Caspian, nằm sát Nga.
Nhị năm trước khi nhận huân chương trên, Exxon Mobil trúng gói thầu khai thác dầu ở một hải phận do Nga kiểm soát ở Bắc Băng Dương. Đích thân Tổng thống Nga Putin báo cáo kết quả trúng thầu tại một cuộc họp ở thị trấn Sochi.
Cổ lỗ phần mà Tillerson nắm giữ tại Exxon Mobil chắc chắn sẽ là điều bị chất vấn tại cuộc điều è phê duyệt chức phận diễn ra tại thượng viện Mỹ. Khi Nga sáp nhập cương vực Crimea vào năm 2014, Mỹ lúc bấy giờ chuẩn y các giải pháp trừng trị Nga, bao gồm quả quyết định đình chỉ thỏa thuận điều tra dầu khí của Exxon Mobil ở Bắc Băng Dương. Nếu như các biện pháp trừng trị không còn nữa, thỏa thuận trên sẽ tiếp tục được chấp hành, giúp trị giá cổ phần của Tillerson ở Exxon Mobil tăng cao đáng kể. Nhưng theo Wall Street Jounral, Tillerson có thể phải bán số cổ lỗ phần này ví như biến thành làm cho ngoại trưởng.
Theo BBC, Tillerson là bạn Igor Sechin, chủ toạ công ty dầu khí lớn nhất Nga Rosneft song song là cựu phó thủ tướng Nga. Ông Sechin được nhìn kiếm được là người quyền lực thứ hai ở Nga, chỉ sau Tổng thống Putin. Tillerson cũng từng thông báo phản đối các giải pháp trừng trị phương Tây áp đặt lên Nga can dự đến vụ sáp nhập Crimea. Năm 2014, Exxon Mobil trình bản công bố cho nhân thức các giải pháp trừng phạt của Cấu kết châu Âu (EU) và Mỹ đối với Nga có thể làm tập đoàn này thiệt thòi tới một tỷ đô la Mỹ ở các liên doanh với Nga.
 |
|
Ông Rex Tillerson (trái) trong một cuộc chạm chán với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AFP |
Đổi mới lập trường về chuyển đổi khí hậu
Lập trường của Tillerson về điều chuyển đổi khí hậu có thể xung khắc với ông Trump. Theo một báo cáo mới đây, từ năm 1977, Exxon Mobil đã nắm rõ mối can dự giữa khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch và hiện tượng khí hậu thế giới nóng lên. Dĩ nhiên, thời gian đó, Exxon Mobil bác bỏ bỏ điều này, đồng thời thể hiện sự quan trọng tham gia rủi ro với ngành công nghệ dầu khí nếu cắt giảm dùng nhiên liệu hóa thạch. Mới đây, Exxon Mobil công khai công nhận mối liên hệ trên và ủng hộ việc kết nạp những chứng cớ khoa học và xác định các giải pháp cho yếu tố biến đổi khí hậu.
Sự đổi mới lập trường này diễn ra dưới thời Tillerson. Chuyển đổi khí hậu sẽ là đề tài trọng điểm đối với bất cứ ai lên nắm ghế ngoại trưởng Mỹ bởi nó là vấn đề mà đồng đội quốc tế lâu nay bỏ ra phổ thông cố gắng ngoại giao để khắc phục.
Ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, Exxon Mobil ra tuyên bố ủng hộ ký hợp đồng hoàn toản ở Paris hồi cuối năm rồi nhằm cắt giảm khí thải CO2 trên toàn cầu. Nhưng trong thời kỳ chuyển động tranh cử, Trump phổ thông lần tuyên bố ông phản đối ký hợp đồng Paris và nhiều lần bộc bạch thái độ không đống ý với việc đưa ra các hành động đối phó chuyển đổi khí hậu.
Tillerson, với nhân cách tổng giám đốc Exxon Mobil, thúc đẩy những lập trường trái ngược với Trump trong nhân tố biến đổi khí hậu. Các phát biểu tư nhân của ông mới đây càng củng cố cho lập trường thay đổi của Exxon Mobil khi ông gọi mối doạ dọa chuyển đổi khí hậu là "có thật" và "nguy hiểm".
Ẩn số quan điểm chính trị
 |
|
Ông Rex Tillerson phát biểu tại một hội nghị dầu khí ở London tham gia năm 2015. Ảnh: AFP |
Tillerson là thành viên lâu năm thuộc Hội Nam Hướng đạo Mỹ (BSA) và từng giữ chức chủ toạ BSA từ năm 2010 - 2012. Trong thời kỳ Tillerson chỉ huy BSA, ông tiếp thu cả các nam thanh niên đồng tính.
Theo bình luận viên Philip Bump từ Washington Post, quan điểm của Tillerson về các vấn đề chính trị khác đa phần vẫn chưa rõ ràng. Tờ Wall Street Journal lưu ý rằng Tillerson sẽ ủng hộ hòa bình thương mại bởi với tư cách giám đốc điều hành một công ty quốc tế tầm cỡ, lập trường này là lẽ thiên nhiên.
Khuynh hướng chính trị của Tillerson cho thấy ông đứng về phía thiết chế nhạo đảng Cộng hòa vì ông từng nhiều lần đóng góp ủng hộ cho đảng Cộng hòa ở bang Texas cũng như Chủ toạ Hạ viện Mỹ Paul D. Ryan. Bốn tuần 9/2014, ông đóng góp ủng hộ ở mức tối đa cho quỹ vận động tranh cử của ứng cử viên chạy đua tham gia Nhà Trắng Jeb Bush.
Cây bút Steve Coll từ báo chí New Yorker cho biết Exxon Mobil cũng duy trì đội ngũ chuyên gia phân tách giống như ở Bộ Ngoại giao nhằm dự báo nước nhà nào sẽ duy trì được bình ổn đủ để bảo đảm đầu cơ sinh lãi. Tất nhiên, Coll phản hồi việc Exxon Mobil có nhiều dự án phù hợp tác khai thác dầu khí với Nga phổ quát khả năng sẽ khiến cho phức hợp thêm quy trình chuẩn y bổ nhậm ông ở thượng viện.
Tillerson có thời điểm dài khiến việc ở phân bộ quốc tế của Exxon Mobil nên ông đã tạo ra rộng rãi mối quan hệ vời các nước trên trái đất, khác lạ là Nga. "Công việc này đưa ông ấy xúc tiếp với Vladimir Putin. Exxon Mobil là một trong số ít các công ti dầu khí Mỹ sắm cách thức bám trụ tại Nga xuyên suốt qua mọi cô động chính trị", Coll bình luận
Hồng Vân
Xem nhiều hơn: Máy bơm tăng áp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét