Cảnh huống Nga suýt kích hoạt vali hạt nhân tấn công Mỹ năm 1995 - VnExpress

Một tên lửa đẩy Black Brant của Na Uy. Ảnh: BI.

Kể trong khoảng khi quả bom nguyên tử trước tiên được thả xuống Nhật Bạn dạng vào cuối Thế chiến II, cảnh huống đẩy thế giới đến sát một trận chiến hạt nhân nhất là tham gia ngày 25/1/1995, khi chiếc vali hạt nhân của Tổng thống Nga đã được mở và sẵn sàng kích hoạt nhằm phát động đòn tiến công hủy diệt nhắm tham gia Mỹ, theo Business Insider.

Mọi việc mở màn khi một cơ quan nghiên cứu công nghệ của Na Uy thi hành chiến lược phóng một tên lửa đẩy Black Brant trong khoảng khu vực tây bắc nước này để nghiên cứu hiện tượng cực quang đãng mà không hề đon đả đến tình hình chính trị, quân sự khu vực thời điểm đó.

Quả hoả tiễn đẩy 4 tầng Black Brant được phóng lên có kích thước lớn và có kĩ năng bay xa 1.500 km, đủ để đến gần biên thuỳ Nga, nhưng người đứng đầu tư quan này chỉ công bố rất sơ lược cho giới chức Nga về vụ phóng.

Chỉ vài giây sau khi quả hoả tiễn được phóng lên, chuỗi hệ thống radar cảnh báo sớm của quân đội Nga đã nhận thấy và nhầm nó với tên lửa đạn đạo xuyên đất liền phóng trong khoảng tàu ngầm Trident của Mỹ. Nhóm cảnh giới tại trạm radar Olegegorsk, vốn không được công bố về chiến lược phóng tên lửa đẩy của Na Uy, ngay ngay thức thì công bố lên cấp trên rằng đây có thể một vụ tiến công hạt nhân của Mỹ nhằm tham gia Nga.

Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, giới chỉ đạo Nga thời gian đó đang tỏ ra rất dè chừng Mỹ. Lúc đầu, khi được báo cáo, các chỉ huy quân đội Nga ngờ vực rằng Mỹ đang thực hiện một cuộc tiến công xung điện trong khoảng để vô hiệu hóa hệ thống radar của Moscow, mở các con phố cho một cuộc tấn công tổng lực sớm nhất, nên họ phải hành động sớm nhất có thể để đáp trả.

Bên trong một vali Cheget đã loại biên. Ảnh: Wikipedia.

Tình huống trở nên cao trào khi quả hoả tiễn Brant tách tầng nhiên liệu trước tiên, dấu hiệu trên màn hình radar của Nga cho thấy đa dạng kỹ năng đây chính là một hoả tiễn đạn đạo mang phổ quát đầu đạn hạt nhân.

Tiếp theo là khoảng thời điểm 5 phút căng thẳng nhất, khi quả hoả tiễn tiến lên độ cao mà radar của Nga chẳng thể tiếp diễn theo dõi được. Trong thời điểm này, giới chỉ đạo Moscow phải đưa ra quyết định có thực hiện đòn tiến công hạt nhân trả đũa hay không, trước khi mọi thứ trở thành quá muộn.

Tin tức được cấp báo lên Tổng thống Nga khi đó là Boris Yeltsin và chiếc vali hạt nhân Cheget ngay tức thì được mang tới tận tay ông nhằm chuẩn bị phát động một đòn đáp trả hạt nhân. Các lãnh đạo tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo hạt nhân của Nga được lệnh chuẩn bị tranh đấu ở mức cao nhất, có thể khai hỏa ngay sau khi nhận lệnh.

Tất nhiên, ông Yeltsin nhịn nhường như không tin rằng Mỹ đang thi hành một cuộc tiến công bất ngờ nhắm vào Nga nên không hối hả ra quyết định. 5 phút trôi qua, quả hoả tiễn sinh ra trở lại trên màn hình radar và quân đội Nga nhận thấy nó đang hướng về phía biển một bí quyết vô hại. Vài tuần sau, người dân Nga mới được lên tiếng về sự cố nguy hiểm này.

Nguyễn Hoàng

Đọc thêm: Máy bơm nước