Trung Quốc 'xoá sổ" xe máy ở các thành phố lớn như thế nào? - VnExpress

Với chừng mực ô nhiễm không khí nặng nài nỉ nhiều phần do lượng công cụ liên lạc vĩ đại gây ra, nhiều đô thị ở TQuốc dừng cấp đại dương số xe máy trong khoảng hơn một thập kỷ qua. Một số nơi ứng dụng những quy định ngặt nghèo, khi mà một vài thành phố lớn, như Bắc Kinh hay Quảng Châu, hoàn toàn cấm xe máy đi tham gia khu nội thị. .

Bắc Kinh là nơi trước tiên áp dụng việc cấm xe máy bất chợt cấp biển số mới trong khoảng năm 1985. Quảng Châu dừng chứng nhận xe mới trong khoảng 1998 và cấm xe máy trong khoảng 2007 nhằm giảm tắc nghẽn, tai nạn liên lạc và nạn cướp giật. Có lẽ hình ảnh nổi tiếng can dự tới xe máy tại Quảng Châu là các bãi truất phế liệu kếch xù với đủ loại xếp chồng chất từ năm này qua năm khác, han gỉ, mục nát. 

Bãi truất phế liệu mênh mông với hàng nghìn xe máy các loại xếp chồng chất ở Quảng Châu. Ảnh: Lifeofguangzhou.

Năm 2002, xe máy bị cấm chạy trên những con đường thị trấn chính ở Thượng Hải. Lệnh cấm ảnh hưởng tới khoảng 789.000 xe máy ở thành phố này, trong đó khoảng 149.000 xe không hoàn thành thủ tục, theo Trung Quốc.org.cn. Xuất xứ cũng do sự tăng nhanh về số lượng xe chỉ trong ít năm gây nên tình trạng giao thông không dễ dàng giữ vững, kéo theo số vụ tai nạn cũng như tội vạ can dự tới xe máy tăng cao.

Xe máy bị cấm, công cụ công cộng được coi là giải pháp chính để giúp người dân di chuyển. Nhưng giống như một kiểu lách luật, đại chúng quay sang sử dụng xe điện. Hiện rộng rãi hãng sản xuất xe máy đã gia nhập lĩnh vực kĩ nghệ tàu điện và hoạt động với 100% công suất nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường đông dân nhất nhân loại. Những công ty lớn của làng xe máy TQuốc như Haojue, Zongshen và Dayun đều đã đầu cơ tham gia xe điện. 

Chỉ trong vòng ít năm, doanh số tàu điện tăng chóng mặt. Trong khoảng 1,5 triệu vào 2002 lên thành 4 triệu vào 2003 và tới 2011 là 25,2 triệu xe. Tính cả xe đạp và xe điện đạt mức 80 triệu chiếc, chiếm giữ 80% doanh thu toàn cầu. 

Xe điện TQuốc không chỉ bán ra thị trường nội địa, mà xuất khẩu đi rộng rãi nơi trên trái đất. Năm 2010, khoảng 29,5 triệu xe điện sản xuất tại tổ quốc này, trong đó 585.000 chiếc được xuất khẩu, theo Hiệp hội xe đạp China CBA.

Đầu năm nay, sau một thời gian dài cấm xe máy và khiến cho xe đạp cùng xe điện lên ngôi, vài đô thị lớn của TQuốc quay sang cấm xe điện trên các tuyến đường thị trấn lớn. Với khoảng 700 hãng chế biến xe điện, và các hãng đứng đầu chiếm đoạt khoảng 47% tổng số lượng đóng hộp vào 2014, Trung Quốc hiện có khoảng 200 triệu tàu điện chạy trên đường.

Oto riêng, taxi, xe đạp, tàu điện và người đi bộ tại một điểm giao cắt ở thủ đô Bắc Kinh hồi tháng 5. Ảnh: New York Times.

Sự tăng thêm chóng mặt số oto riêng cùng hàng triệu dân cư đi tàu điện 2 và 3 bánh là thử thách phát sinh sau khi xe máy bị cấm. Điều này còn gây ra xung chợt xã hội, khi người giàu đi ôtô thấy "chướng mắt" với dân công sở và người lao động đi xe điện.

"Chúng tôi chỉ là những người giơ đầu chịu báng", Liu Xiaoyan, một nhân viên chuyển phát nhanh bằng tàu điện, vừa chứng kiến hậu quả một tai nạn, trả lời phỏng vấn tờ New York Times khi đứng đợi tại một ngã tư ở phía đông bắc Bắc Kinh tham gia một ngày tháng năm. "Họ luôn nói xe điện là sát thủ đường thị trấn, nhưng siêu xe mới là kẻ giết mổ người thực thụ".

Xe đạp điện cũng sinh ra "như nấm sau mưa" do ý định chuyển hàng trong khoảng các phục vụ bán hàng online. Bắc Kinh và đa dạng thị trấn khác bắt buộc kiềm chế nhạo số lượng dụng cụ này, khi mà vài nơi cấm hẳn.

Các lệnh cấm được cánh lái xe ủng hộ vồ cập khi thường phải chứng kiến cảnh người đi xe đạp vượt đèn đỏ hay chạy ngược chiều, thậm chí một tay lái xe, tay kia dùng laptop điện thoại. Người đi bộ cũng phàn nàn, rằng tàu điện bấm còi quá to và choán cả lòng đường.

Dường như đó, các chủ tàu điện và thây mặt ngành kĩ nghệ này cho rằng, loại phương tiện chạy điện bị đối xử bất công vì những trắc trở vốn do quá rộng rãi ôtô gây ra. Họ đưa ra viện dẫn: ở Bắc Kinh, xe hơi nhiều lần cản trở làn xe đạp và sử dụng lòng đường khiến chỗ đỗ.

Một hàng ngũ nam giới chuẩn bị đi giao hàng vào giờ trưa. Bán hàng qua mạng bùng nổ làm tăng yêu cầu chuyển phát với tốc độ cao, và tàu điện là một phần quan trọng của lực lượng này. Ảnh: New York Times.

Bắc Kinh hiện có khoảng 5,6 triệu oto và 2,5 triệu tàu điện chạy trên đường. Dường như là hàng trăm nghìn tàu điện 3 bánh không hoàn thành thủ tục dù chính phủ đã ra lệnh cấm trong khoảng năm 2014. Các tiêu chuẩn nhằm quản lý tàu điện được ban hành trong khoảng năm 1999, nhưng phần lớn các loại xe mới đều vi phạm, từ vận tốc, trọng lượng tới kích thước pin.

Trong khi nhà nước chưa đưa ra được quyết sách, chính quyền các thị trấn quyết định hành động. Tháng 4 gần đây, Bắc Kinh cấm xe điện và xe 3 bánh trên 10 con đường phố lớn, trong đó có một phần của quảng trường Thiên An Môn. Lúc trước, vào bốn tuần 3, thành phố Thâm Quyến cấm dùng xe điện không đạt yêu cầu hoặc quá lớn. 

Khi đến Quảng Châu tính chuyện cấm sử dụng hoặc bán tàu điện, sự chỉ trích lan truyền khắp trên mạng, rằng những qui định nghiêm ngặt đồng nghĩa việc phân biệt đối xử người công trạng người nước ngoài vào định cư tại đất nước nhà. "Không có cách nào giữ vững họ đâu", Wu Ziguo, một người trong số đó, chạy xe 3 bánh đi giao nước ở Bắc Kinh kiếm được xét.

"Nếu bạn sắm phương pháp hạn chế nhạo bí quyết người khác kiếm sống, bạn sẽ phát hình thành rằng tổng thể thị trấn phụ thuộc tham gia các dịch vụ chuyển phát, từ quà bánh đến nước uống và mọi thứ khác".

Mỹ Anh

Xem thêm: Máy bơm tăng áp giá rẻ