Trận mưa lớn kéo dài 2 giờ chiều nhị hôm trước đã gây ngập nặng 59 tuyến con đường của TP HCM khiến cho giao thông rối loàn, hàng loạt nhà dân và siêu thị bị nước tràn tham gia, phổ quát bãi đỗ trong sân bay Tân Sơn Nhất bị ngập làm hàng chục chuyến bay phải chuyển hướng... gây đảo lộn cuộc sống hàng triệu người ở thị trấn lớn nhất nước.
Lý giải tình trạng TP HCM bị ngập nặng sau một cơn mưa lịch sử, Trọng tâm điều hành chống ngập thị trấn liệt kê 5 nguồn gốc:
Mưa quá lớn - cống quá nhỏ xíu
Vũ lượng quá lớn, vượt xa tần suất thiết kế hệ thống thoát nước hiện thời nên gây ngập trên diện rộng. Thậm chí, một vài tuyến các con phố đã được đầu cơ, nâng cấp hệ thống thoát nước vẫn bị ngập như: Phan Xích Long, Trường Sơn, Song hành quốc lộ 22, Phan Văn Hớn, Nguyễn Ảnh Thủ, Tô Ngọc Vân...
Theo Quyết định 752 của Thủ tướng về Phê phê duyệt Quy hoạch tổng thế hệ thống thoát nước TP HCM tới năm 2020 đối với tuyến cống cấp cao nhất đạt trên 95 mm trong 3 giờ, triều cường theo kiến tạo là trên 1,3 m.
 |
|
TP HCM bị ngập nặng sau trận mưa chiều 26/9. Ảnh: Duy Trằn |
Bên cạnh đó, những năm cách đây không lâu, tình trạng chuyển đổi khí hậu khiến lượng mưa ngày càng lớn và đỉnh triều trên sông càng ngày càng cao. Cụ thể, các cơn mưa có vũ lượng trên 100 mm sinh ra càng ngày càng nhiều (mỗi năm 3 lần) và triều cường năm sau luôn cao hơn năm trước, hiện là 1,68 m so với 10 năm lúc trước chỉ là 1,5 m.
Trận mưa nhì hôm trước kéo dài 2 giờ với vũ lượng hơn 179 mm (đo tại huyện 1) và các quận, huyện khác đều trên hoặc xấp xỉ 100 mm được Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ bình chọn là cơn mưa lớn nhất xảy ra tại Sài Gòn trong 40 năm qua.
Xả rác cồng kềnh, kênh rạch bị đánh chiếm
Trạng thái người dân xả rác xuống chuỗi hệ thống thoát nước (miệng thu hầm ga, kênh rạch) còn bình thường. Nên khi mưa lớn, áp lực nước cao sẽ cuốn rác vào lưới chắn, cản trở dòng chảy. "Trước khi hiện ra mưa, chúng tôi đã triển khai vớt rác trước miệng thu nước và sắp xếp người trực những nơi có kỹ năng gây ngập nhưng cũng chỉ hạn nhạo báng được một phần", thây mặt Trung tâm chống ngập cho biết.
Thành phố phổ biến lần quyết liệt về xử phạt hành vi "Đổ rác, chất thải hoặc bất cứ vật gì khác tham gia hố ga, hệ thống thoát nước công cộng, trên hè phố, lòng phố". Tuy nhiên trên thực tế, hầu như rất ít người bị phạt do không bắt được quả tang.
Trạng thái xâm lăng hệ thống thoát nước, cửa xả, kênh rạch còn tầm thường nhưng việc xử lý còn quá chậm rì rì dù chính quyền thị trấn đã chỉ đạo giải quyết nhiều lần. Trong chuyến điều tra các tuyến kênh thoát nước cho sân bay Tân Sơn Nhất vừa qua của Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, đoàn đã ghi kiếm được hàng loạt tòa tháp nhà dân xây lấn chiếm bờ kênh. Dưới lòng kênh cũng có lượng lớn rác thải và nguyên liệu xây dựng nằm bộn bề, chắn ngang dòng chảy, bít kín đáo cửa thoát nước khiến cho nước tù túng, bốc mùi khó tính.
Công trình chống ngập 'rùa bò'
Rộng rãi công trình đã được triển khai để xóa các điểm ngập còn lại (công đoạn 2016-2020) nhưng tiến độ chậm chạp do vướng giấy tờ, như: Công trình làm mới rạch Xuyên Tâm, Làm mới rạch Ông Búp, Kênh tiêu Liên Phố... Hoặc thành lập đủng đỉnh như: Xa lộ Hà Nội (chân cầu Rạch Chiếc), Nguyễn Văn Quá (quận 12)...
 |
|
Gần một ngày sau trận mưa lịch sử, phổ biến nơi ở TP HCM vẫn còn ngập nặng. Ảnh: Mạnh Tùng |
chả hạn, dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm với tổng số vốn hơn 5.100 tỷ đồng nhằm giúp thoát nước, giảm ngập úng cho 700 ha tại đa dạng khu vực ở các quận Bình Thạnh, Gò Vấp được giao cho một công ty cá nhân đầu cơ từ năm 2015 hiện giậm chân tại chỗ. Gần đây, lên tiếng UBND thành phố, các sở ngành nghề cho biết vẫn chưa có động tĩnh gì từ phía chủ đầu tư chốt lại thời điểm khởi động, chấm dứt dự án làm mới tuyến rạch mạch máu vùng nội đô thành phố này.
Chưa thi hành các dự án hỗ trợ thoát nước
Dù đã được quy hoạch từ lâu, song các dự án cung cấp thoát nước trong nhân tố kiện tác động biến đổi khí hậu, diễn biến thủy văn phức hợp tại thành phố đã được Thủ tướng phê thông qua 8 năm trước chưa thể khai triển xây đắp. Hiện, chỉ mới xây đắp được một trong 10 cống kiểm soát triều (Nhiêu Lộc - Thị Nghè) và hơn 40% hệ thống đê bao (60 km đê bao trong tổng số 149 km).
"Chậm rì rì trễ là do thiếu vốn. Để triển khai các quy hoạch chống ngập cần số tiền lên đến hàng trăm nghìn tỷ đồng nhưng thực tiễn thị trấn thoạt tiên tư được 25.000 tỷ, nên khối lượng công việc còn rất hạn chế. Hình như đó, việc giải phóng mặt bằng quá lừ đừ cũng tác động đến tiến độ xây cất các công trình chống ngập", lên tiếng của UBND TP HCM cho biết.
Công trình thoát nước đang khai triển ngăn dòng chảy
Một vài công trình thoát nước đang thi công cũng được cho là một trong những nguồn cội khiến ảnh hưởng tới kỹ năng thoát nước của tuyến cống hiện hữu. Ngoài ra, theo Trọng tâm chống ngập, có những tuyến tuyến phố đã giải quyết ngập bằng biện pháp nhất thời (đấu nối mở thêm hướng thoát nước mới, cải tạo miệng thu…) khi mà chờ các dự án lớn triển khai đã sinh ra ngập khi mưa to.
Đoạn ghi hình người Sài Gòn âu sầu sau trận mưa lịch sử:
Hữu Công
Có thể bạn quan tâm: Máy bơm nước
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét