Bộ trưởng Trương Minh Tuấn: Cần xóa tan khiếp sợ từ vụ arsen trong nước mắm - VnExpress

- Hội Tiêu chuẩn và Kiểm soát an ninh người tiêu dùng (Vinastas) vừa báo cáo tin tức về 67% mẫu nước mắm do Hội này dò xét bị nhiễm arsen vượt mức chuẩn y. Bộ trưởng nhận xét như thế nào về sự kiện này?

- Tôi nghĩ là, đây là một sự cố truyền thông. Tôi theo dõi rất kỹ. Trước nhất cần xem xét nội dung mập mờ được Vinastas công bố. Họ nêu: “khoảng 67% mẫu không đạt mục tiêu arsen tổng theo luật pháp của Bộ Y tế. Tuy nhiên khi thí điểm 20 mẫu trong số các mẫu thăm dò có arsen tổng vượt ngưỡng qui định thì đều không nhận thấy arsen vô cơ”.

Bộ trưởng Bộ Tin tức và Truyền thông Trương Minh Tuấn: Sẽ yêu cầu khảo sát khiến cho rõ có hay không việc công bố thông tin lập lờ về hàm lược Arsan nội địa mắm.

Dù vậy, họ ko phải giải thích giữa nhị loại arsen hữu cơ và vô cơ loại nào độc hại, loại nào không độc hại, để liền đó kết luận: “Theo pháp luật QCVN 8-2:2011/BYT, hàm lượng arsen (nhân ngôn) chuẩn y có trong vật phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/l. Tuy nhiên kết quả thể nghiệm arsen tổng cho thấy 101/150 mẫu dò la (chiếm đoạt 67,33%) không đạt quy định của QCVN này”. Họ còn thể hiện sự quan trọng, “các mẫu nước mắm có độ đạm càng cao, tỷ lệ mẫu có hàm lượng arsen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng”, nhằm ám chỉ độc hại của nước mắm truyền thống.

Khách hàng nào cũng nhân thức thạch tín là một chất cực độc, thường được sử dụng làm thuốc diệt chuột, nên sự lo sợ, hoang mang với nước mắm bao trùm người tiêu dùng. Ví như không xóa tan nỗi khiếp sợ này thì lĩnh vực đóng gói nước mắm truyền thống đứng trước nguy cơ phá sản hàng loạt.

Quy chuẩn nêu trên được ban hành theo Thông tư số 02/2011 của Bộ Y tế, “giới hạn lượng ăn vào hàng tuần có thể chấp nhận trợ thời thời” tính theo mg/kg thể trọng với 6 thứ kim khí nặng, trong đó có arsen, nhưng phiên bản Quy chuẩn ghi rõ là tính theo arsen vô cơ, trong khoảng đó quy định giới hạn ô nhiễm 6 thứ kim loại nặng trong thực phẩm, giới hạn arsen trong nước chấm là 1mg/l. Tương tự là không có luật pháp về arsen hữu cơ hay “arsen tổng” như Vinastas tự đặt ra.

Arsen vô cơ mới chính là thạch tín độc hại, còn arsen hữu cơ là chất sống sót thiên nhiên trong hải sản hay các chất liệu làm cho nước chấm, không độc hại với thân thể con người, vì thế mà không pháp luật giới hạn. Ví như trung thực, Vinatas phải báo cáo các mẫu nước mắm được dò xét không nhiễm thạch tín theo QCVN 8-2:2011/BYT mới đúng đắn.

- Vậy Bộ trưởng bình chọn nguyên nhân gì dẫn đến những công bố lập lờ nêu trên?

- Một tin tức can dự đến tâm trạng của hàng chục triệu người tiêu dùng và công ăn việc làm của hàng trăm nghìn người... lại được báo cáo một phương pháp cẩu thả không giữ vững. Còn việc có hay không sự cấu kết tạo chiến dịch truyền thông lấy người tiêu dùng khiến cho “con tin”, nhằm khiến lợi cho tổ chức này gây hại cho đơn vị kì cục là điều khác. Theo tôi, đó không chỉ là sự ác mà còn vi phạm qui định.

Nghi vấn liệu có ai đó xếp sau yếu tố khiển sự tùy một thể của người báo cáo tin tức và truyền thông, các cơ quan tác dụng sẽ dò la làm rõ. 

- Vài nhà chuyên ngành về an toàn thực phẩm đã thông báo khẳng định sự vô hại của arsen hữu cơ.  Ông nhìn nhận việc tin tức đang đảo chiều như thế nào?

- Như tôi đã nói, nếu như việc đưa thông tin lúc đầu đó không cẩu thả hoặc cố ý bẻ cong sự thực thì đã không có sự lan truyền tai hại tương tự. Sự phản chưng của các nhà chuyên môn và những bài phân tích ngược lại sau đó của một số báo, với quần chúng chỉ là tranh cãi, “phản biện”. Đúng sai chưa ngã ngũ, cho nên không đủ công dụng đảo ngược thông tin.

Dù sai phạm đã thấy như tôi nói ở trên, nhưng tổ chức Nhà nước có liên quan cần dò xét làm cho rõ động cơ, truy vấn ra sự cấu kết, xác định chừng mực sai phạm và hậu quả để xử lý nghiêm minh và thông báo nhất loạt trên các dụng cụ tin tức đại chúng. Chỉ khi ấy mới đích thực xóa tan được nỗi hoang mang, sốt ruột của người dân, mới cứu được ngành nghề sản xuất nước mắm truyền thống thoát khỏi cơn điêu đứng.

- Đa dạng người nghĩ rằng đang có “cuộc chiến” giữa các tổ chức sản xuất nước mắm công nghiệp và truyền thống, kéo theo cả một phòng ban giới truyền thông. Bộ trưởng có ý kiến gì về chuyện này?

- Tôi cũng nghe như vậy, nhưng không nên kết luận tùy luôn thể. Nước mắm công nghệ hay nước mắm truyền thống, nếu như bảo đảm những nhân tố kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm, đều là những item hàng hóa hợp lí, đáp ứng những khẩu vị không giống nhau của người tiêu xài.

Các công ty có quyền khó khăn lành mạnh để tạo ra trong khuôn khổ của Luật Khó khăn. Cũng như với các sản phẩm khác, việc thông tin trung thực, khách quan về chất lượng nước mắm công nghiệp hay nước mắm truyền thống là nhân tố tầm thường của tạp chí, không nên diễn dịch. Các nhà báo chính trực ca ngợi khách hàng nào thì ca ngợi đúng, chê người nào thì chê đúng. Anh chị có thể yên tâm, dân chúng không bao giờ nhầm lẫn, tổ chức quản lý tạp chí cũng không nhầm lẫn.

Bộ Thông tin và Truyền thông đang phối thích hợp với các tổ chức chủ chốt tin báo quyết làm cho trong sáng lực lượng những người khiến cho báo để bảo kê sự trong trắng và niềm tự hào của lực lượng những người khiến cho báo chân chính, trong đó có việc vứt bỏ những trường phù hợp lạm dụng quyền tự do tạp chí, tiếp tay cho các âm mưu cạnh tranh không lành mạnh của một phòng ban đơn vị hoặc dịch vụ các “hàng ngũ ích lợi” một cách thức bất hợp pháp.

Kỳ Duyên

Xem tại: Máy bơm tăng áp