Năm 1042, Lý Thái Tông cho biên soạn Bộ Hình thư, bộ luật thành văn đầu tiên, luật pháp: Kẻ nào ăn trộm trâu của công thì bị xử 100 trượng, một con phạt thành 2 con. Kẻ nào trộm cắp lúa giống, thiết bị, nếu như lấy được rồi thì phạt 100 trượng, chưa lấy được mà chống trả tấn công người thành thương thì bị tội lưu (phạt đi đày).
Thời È cổ, chế giễu tài hình sự nghiêm khắc hơn nhiều so với quá trình nhà Lý. Tấn sĩ Trần Quang Tiệp trong “Lịch sử luật Hình sự vietnam” cho hay ở thời kỳ lịch sử này, người đánh cắp với hạn độ nhẹ thì bị chặt ngón tay, nặng có thể tới mức cho voi giày chết.
Đến thời Hậu Lê (sơ kỳ), Bộ luật Hồng Đức có rộng rãi nhân tố luật đề cập đến việc răn doạ hành vi ăn trộm tài sản, mức phạt cao nhất là khổ sai hoặc lưu đày. Riêng hành vi trộm cắp tài sản của vua bị xử chém.
Bộ luật Hồng Đức xem xét đặc biệt tới mối quan hệ của người tội vạ và người bị hại. Tùy theo thuộc tính của mối quan hệ này mà hình phạt có thể được tăng lên hoặc giảm đi so với trường phù hợp đánh cắp tài sản chung. Dường như các hình phạt chính trong ngũ hình, Bộ luật Hồng Đức còn quy định hình phạt bổ sung như tịch kí điền sản, tịch kí nông trại...
Thời Nguyễn, sau khi lên ngôi vua Gia Long giao Tổng tài Nguyễn Văn Thành biên soạn thảo Bộ luật có tên Hoàng Việt lệ luật (Bộ luật Gia Long). Bộ luật này có phổ quát quy định về các tội xâm phạm sở hữu như đánh cắp đồ vua dùng trong đại tế thần, móc túi ấn tín, trộm cắp tài vật trong nội phủ, móc túi quân khí, móc túi lúa thóc ngoài đồng…
Hoàng Việt quy tắc pháp luật: Phàm đã tiến hành móc túi nhưng không lấy được đồ thì bị phạt xuy 50 roi (tội xuy có 5 bậc, tiến công 10-50 roi, dùng dây mây ốm, vừa tấn công vừa răn cho biết sỉ), miễn xăm chữ. Trong trường phù hợp lấy được đồ, không kể là chia tang chứng hay không… , thủ phạm và người can hệ bị xăm nhị chữ “ăn trộm” ở tay, mỗi chữ to 5 phân, nét to 5 ly.
Luật pháp chung là vậy nhưng thực tiễn thì muôn màu muôn vẻ. Trong Châu bản triều Nguyễn còn lưu một vài văn bản về việc xử tội móc túi lúc bấy giờ. Theo đó, “phàm những kẻ rờ mó ăn trộm, bất luận là tù hãm lần đầu hay tái phạm, đều tức tốc thích chữ gông lại, cho làm cho khổ dịch, sau mãn hạn 3 năm thì ủy quyền dân bảo lãnh”. Kẻ đánh cắp tái phạm phổ biến lần thì bị xử tiến công gậy, đi đày và thích chữ ở cánh tay phải, nhưng cũng có kẻ bị xử tội chém đầu.
Đạo chích tái phạm đến 10 lần bị xử giảo giam hậu (giam chờ ngày treo cổ lỗ). Kẻ đã bị xử phạt tiến công gậy, thích chữ vào mặt, sung làm bộ đội ở phủ nhưng không nhân thức hối cải, bỏ trốn lực lượng thì bị xử trảm lập quyết (chém ngay). Tất nhiên, đạo chích trong lúc bỏ trốn mà chịu công phu, không tái phạm đã được lưu ý giảm nhẹ tội.
Hồng Nhung
Xem thêm: Máy bơm tăng áp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét