Ngư dân Campuchia khổ vì đập thủy điện TQuốc trên sông Mekong - VnExpress

Sles Hiet, 32 tuổi, sống lênh đênh trên dòng Mekong, con sông lớn nuôi sống hàng chục triệu người nhưng hệ sinh thái đang bị nạt dọa hiểm nguy bởi các đập thủy điện Trung Quốc, theo AFP.

Người nam nhi thuộc tập thể Hồi giáo dân tộc Chăm sinh sống trên một nhà thuyền chật hẹp, đánh bắt cá dọc khu vực sông ở thức giấc Kandal. Sles cho nhân thức sản lượng cá đánh bắt hàng ngày của anh giảm mạnh trong một năm qua.

"Chúng tôi không nắm bắt tại sao cá bây giờ lại ít thế", anh nói về nguyên do chính làm mái ấm càng ngày càng đói nghèo.

chậm triển khai cũng là lời than vãn của người địa phương những ngôi làng nằm dọc con sông bắt nguồn trong khoảng cao nguyên Tây Tạng qua Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và vietnam trước khi đổ ra Biển Đông.

Với chiều dài gần 4.800 km, Mekong là con sông nằm trong đất liền có ngành nghề ngư nghiệp lớn nhất thế giới, nuôi sống khoảng 60 triệu người. Nó cũng là con sông có hệ đa dạng sinh vật học lớn thứ nhị quả đât, sau Amazon.

TQuốc đang kiểm soát thượng nguồn con sông với phổ thông đập thủy điện. Ngày 10/1, Thủ tướng TQuốc Lý Khắc Cường dự định tham gia một hội nghị thượng đỉnh khu vực đơn vị ở Phnom Penh và có thể đưa ra những quyết định ảnh hưởng thâm thúy đến tương lai dòng sông.

Theo Đơn vị Sông ngòi Quả đât, Bắc Kinh đã xây đắp 6 con đập ở vùng thượng lưu sông và đang đầu tư hơn người tình trong số 11 đập được quy hoạch ở phía nam con sông.

Một mái ấm người Campuchia sống trên sông Mekong ở thức giấc Kandal. Ảnh: AFP.

Các tổ chức không gian cảnh báo việc chặn dòng đe dọa nghiêm trọng đến không gian sống của các loài cá do phá vỡ lẽ dòng thiên cư, ngăn phù sa trôi xuống hạ lưu, chưa kể tới việc phải di dời hàng chục nghìn người do nguy cơ đàn lụt.

Một số năm gần đây, số đông các đất nước hạ lưu sông Mekong cho biết trữ lượng cá đang cạn kiệt và đổ lỗi cho các đập thủy điện.

Giới chuyên gia cho hay còn quá sớm để đưa ra kết luận toàn vẹn do thiếu dữ liệu và hệ sinh thái sông có tính chất phức tạp. Đương nhiên, họ thừa nhận China hữu dụng thế địa chính trị hơn các non sông vùng hạ lưu.

Những quốc gia vùng hạ lưu Mekong "không thể Đối Địch ưu điểm địa chính trị của TQuốc", Thitinan Pongsudhirak, chuyên gia về chế độ đối ngoại, đại học Chulalongkron, Bangkok, kiếm được xét.

Theo ông, vấn đề này chuẩn y Bắc Kinh "khiến suy yếu môi trường và sinh kế của hàng triệu người sống tại hạ nguồn".

Với ưu thế giữ vững thượng nguồn là sông Lan Thương (Lancang), Bắc Kinh có thể xây đắp đập thủy điện và tác động của việc này biểu thị rõ ở vùng hạ lưu. TQuốc có thể yếu tố chỉnh mực nước mà theo đánh giá của AFP, đây là "con bài thảo luận đầy quyền lực" với những quốc gia vùng hạ nguồn.

Cũng theo hãng tin Pháp, Bắc Kinh với vị thế là siêu cường khu vực đang chắc chắn quyền lực qua Diễn đàn Phù hợp tác Lan Thương - Mekong (LMC) mở đầu bữa nay tại Campuchia, với sự tham gia của chỉ đạo 6 quốc gia Đông Nam Á. AFP nhận định nhịn nhường như Bắc Kinh đang muốn "viết lại nguyên tắc" khi tiếp xúc các nước láng giềng Đông Nam Á qua các khoản đầu tư và cho mượn. Hình như đó, Bộ Ngoại giao China tuyên bố mục đích của họ khi công ty hội nghị nhằm xúc tiến "phồn thịnh kinh tế, hiện đại xã hội và môi trường tốt đẹp".

Tuy nhiên, các nhà môi trường học nghĩ là LMC đang cố thay thế Ủy ban sông Mekong, đơn vị khu vực đã và đang điều hành con sông phổ biến năm nay mà không có TQuốc.

"Sợ hãi lớn nhất là Trung Quốc đang đặt lợi ích riêng lên trên việc thích hợp tác bằng cách dùng vai trò chỉ huy và sức tác động của bản thân", ông Maureen Harris, giám đốc chương trình Đông Nam Á của công ty Sông ngòi Quốc tế đánh giá.

Nhấp tham gia ảnh để xem hình cỡ lớn. Đồ họa: AFP.

Các công ty Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ đôla vào xây đắp đập nhưng cho đến nay lại không thi hành đầy đủ các bình chọn ảnh hưởng không gian. Những tổ chức kinh doanh tại các đất nước khác cũng chiếm được ích lợi từ việc đầu tư tham gia các dự án thủy điện.

"Tập thể địa phương sống dọc con sông sẽ bị tác động ăn hại phổ thông nhất", ông Harris cảnh báo. Đó là những người có năng lực tài chính thấp như anh Sles Hiet.

"Chúng tôi phụ thuộc tham gia sông Mekong. Dù bây chừ có ít cá hơn nhưng chúng tôi vẫn cố kiếm sống vì chẳng nhân thức khiến cho nghề nào khác và cũng không có đất để trồng trọt", anh nói.

Hồng Hạnh

Đọc thêm: Máy bơm tăng áp